Grigory Petrov

Türk yazar ve şair. 1907 yılında asker olan babasının görevle gittiği Bulgaristan’ın Gümülcine Sancağı’na bağlı Eğridere (bugünkü adı Ardino) ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babasının görevi dolayısıyla eğitimini çeşitli yerlerde tamamlayan Sabahattin Ali Üsküdar’da başladığı okulundan Çanakkale İptidai Mektebi’ne geçer. Yazarın çocukluk dönemi savaş yıllarının güç koşulları içinde devam eder. Okuma yazmaya düşkün olan ve bu yolda babasından da teşvik gören Sabahattin Ali, Edremit İptidai Mektebi’ni bitirir. İstanbul’da dayısının yanında bir yıl kalıp döndükten sonra Balıkesir Muallim Mektebi’ne yazılır. Edebiyata ilgisi büyüktür. İlk kalem denemelerini okulda çıkardıkları gazetede şiir ve öyküler yazarak yapar. 1926 yılında İstanbul Muallim Mektebi’ne naklini aldırır. Öğretmeni Ali Canip Yöntem’in yüreklendirmesiyle şiir ve öyküler yazıp yayımlar. 1927’de okulu bitirince Ankara’ya dayısının yanına gelir. Yozgat’a tayini çıkan dayısının girişimleriyle Yozgat Merkez Cumhuriyet Mektebi’ne öğretmen atanır. O dönemde yabancı dil öğretmeni açığını gidermek için öğretmen okulu mezunları yurt dışına gönderilmektedir. Sınava girer ve Almanya’ya gitmeye hak kazanır. 1928’de Postdam’da dil kurslarına başlar. Orada Batı edebiyatını tanır, özellikle Rus yazarlarını okur. Şiir ve öyküler yazar. Almancayı öğrenir, ama Almanları ve Almanya’yı sevemez. Dört yıl kalmak için gittiği Almanya’dan iki yılı bitirmeden döner. Gazi Terbiye Enstitüsü’nden yeterlilik alarak Aydın Ortaokulu Almanca öğretmenliğine atanır. Komünizm propagandası yaptığı suçlamasıyla yargılanır ve beraat edene kadar üç ay tutuklu kalır. 1931’de Konya Ortaokulu’na atanır. Bir toplantıda okuduğu iddia edilen hicviye yüzünden tutuklanır ve on dört ay cezaya çarptırılır. 22.12.1932’de tutuklanarak Konya Hapishanesi’ne konur. 12 Mayıs 1933’te Sinop Hapishanesi’ne gönderilir. 29 Ekim 1933’te Cumhuriyet’in 10. yılı için ilan edilen aftan yararlanarak 10 ay 7 gün sonra serbest kalır. Mahkûmiyeti nedeniyle çıkarıldığı memurluğa epeyce uğraştıktan sonra 30 Eylül 1934’te Milli Talim ve Terbiye’de ikinci sınıf mümeyyiz olarak geri döner. 1935’te Aliye Hanım’la evlenir. İlk askerlikten sonra Ankara Musiki Muallim Mektebi’ne Türkçe öğretmeni olarak atanır. Aynı yıl Devlet Konservatuarı’na geçen Sabahattin Ali, burada Alman aktör ve sahne yönetmeni Karl Ebert’in asistanlığını da yapar. İlerleyen yıllarda Tercüme Bürosu ve Türk Dil Kurumu’nda da görev alır.Tan olaylarında Sabahattin Ali’nin de kurucu ortağı olduğu Yeni Dünya gazetesinin matbaası çalışamaz duruma getirilir. Bu koşullarda Sabahattin Ali biraz daha politikanın içine girer. Eleştirel ve sert tutumu Sırça Köşk’teki öyküleri ile Marko Paşa ve onun devamı niteliğindeki Merhum Paşa, Malum Paşa ve Ali Baba dergilerindeki yazılarına yansır. Sabahattin Ali’nin İstanbul’da geçen matbaacılık ve yazarlık devri, dergilerdeki çalışmalar, cezalar, çalkantılar içinde sürer. Parasızlık ve bayilerin dağıtmak istemeyişleri nedeniyle artık dergi çıkaramaz duruma gelir. Borçla aldığı kamyonla başladığı nakliyecilikten de zarar eder. Nakliyat kamuflajıyla yurt dışına çıkabilmek için kamyonla Kırklareli’ne doğru yola çıkar. Ne var ki kendisinini yurt dışına çıkarması için yanına aldığı Ali Ertekin tarafından başına odunla vurularak öldürülür. Cesedi dört ay sonra bir çobanın ihbarıyla bulunsa da tanınamaz. Bulgaristan’a adam kaçıran bir şebekenin içinde yakalanan Ali Ertekin, 28 Aralık’ta verdiği ifadesinde cinayeti işlediğini itiraf eder.